Suyun Sesi (Aşkın Gücü) - The Shape of Water (2017)

Yönetmen:   Guillermo del Toro

Yıldızlar: Sally Hawkins, Octavia Spencer, Michael Shannon

Ödüller: 2018 Akademi Ödülleri - En İyi Film, En İyi Yönetmen, En İyi Film Müziği, En İyi Yapım Tasarımı (Toplamda 13 dalda Adaylıktan 4'ünü kazandı),  Venedik Film Festivali - Altın Aslan: En İyi Film (dahil toplam 4 ödül)

Bence: Guillermo del Toro; Pan’ın Labirenti (2006) ve Hellboy’lar (2004 ve 2008) ile gerçeküstü ve fantastik ile ilişkisini, bu bölgede harika kanallar yaratabildiği göstermişti. Şimdi omurgasına yine hayal gücünü koyduğu Suyun Sesi (Aşkın Gücü) ile yeni bir unutulmaz yaratma peşine düşmüş. Aşkın Gücü’nün omurgasına da yine hayal gücünü koyup bu defa denizci hikayelerine ve mitolojiye göz kırpan bir fantastik romantik hikayeyi iyice şiirselleştirip, kuvvetle biçimlendirilmiş tarihi  bir atmosferde, macera hikayesiyle harmanlayarak önceki filmlerini aşmaya çalışmış.

Hikaye, 1960’ların Soğuk Savaş dönemi Amerikasının casuslar, paranoya ve savaş ertesi yeni yönünü çizen Amerikan yaşam tarzına kök salıyor. Buradan topladıklarını, yüksek güvenlikli bir devlet laboratuvarında temizlikçi olarak çalışan, dilsiz, yaşadığı hayatla uyumlanamamış, ama küçük dünyasında huzurlu bir hanımefendinin etrafına sarıyor. Del Toro’nun filmin üstüne sürdüğü 1960 Amerikan verniği, yarattığı yağmur altında tadı ve filmin hep mum ışığı altında geçiyor gibi gözükmesini sağlaması romantik boyutun kolayca beslenebileceği özgün bir atmosfer yaratmış. Bu romantizmin erkek tarafını oluşturmak için fantastik tarafa geçip; hümanoid bir deniz canlısı yaratmış - belki bir anti-denizkızı; erkek ve gerçekçi. Oğlanı laboratuvara üzerinde deneyler yapılmak üzere yerleştirerek mazlumlaştırmış, böylece izleyici ile yaratık arasındaki dil bariyerini aşacak bir köprü oluşturmuş. Del Toro; romantik damar tüm filmi dolduramaz, amaçladığı yoğunluğu tek başına sağlayamaz diye casus-macera türüne ait bir hikayeyi romantik hikayeyle iç içe sokmuş.   

Yaratılan ortamın canlılığı ve hem romantik damarı-hem casus macera kanalını güçlendiren atmosferin yanında, filmin en büyük gücü şahane oyuncu seçiminde; başta dilsiz Eliza’yı canlandıran Sally Hawkins ve retro Amerikan memuru rollerini hep iyi oynayan [hatırlayalım: Nocturnal Animals (Gece Hayvanları - 2016) ve Boardwalk Empire (2010-2014) ] Michael Shannon olmak üzere herkes postunu tam doldurmuş. Del Toro, filmin temeline "görünüşe aldanma” ana fikri üzerinden bir felsefe inşa ederek, filmin görsel zenginliğinin yanına fikri bir derinlik koymaya çalışmış. Hatta hikayeden biraz uzakta kalmasına rağmen Suyun Sesi (Aşkın Gücü), cinsel kimlik ve ırkçılık konularına da dokunarak politik olarak nerede durduğunu (politik bir duruşunun da olduğunu) göstermek istemiş - gösterme gereği duymuş.

Suyun Sesi (Aşkın Gücü); iyileri kötüleri belli, işleyen düzene sokulacak çomağın alt edilmesi üzerinden ilerleyecek taklidi yaparak, yüksek biçimlendirmeye maruz kalmış temiz bir “kendini iyi hisset” gibi başlıyor. Hikaye ilerledikçe bu aşırı biçimlendirme kendini geliştirerek şiirsel bir havaya evriliyor ve film, bu şiirsel atmosferi en baskınken, bu yeni diliyle en güzel sahnelerini yaratarak, izleyici ile en kuvvetli bağını kurarak zirvesini yapıyor. Bu noktada Del Toro, seyirciyi de içine sokmayı başardığı gerçek üstü hikayeyle, şiirsel dille oynamayı sürdürmeyi; bu yolla bir yere ulaşmayı denemiyor. Oyuncağında sıkılan bir çocuk gibi bu dili bir kenara bırakıp; dünyevileşip, casus hikayesini belirgin hale getirip bildik aksiyon filmleri kalıplarını kullanmaya başlıyor. Şiirsellikle yakalanan o büyülü havayı dağıtmayı, yere basmayı tercih ediyor. Maalesef, bu gerçek ile gerçeküstü dünyaların tonları arasında uyum yakaladığını söylemek zor- film bozan dertler bknz. ton uyumsuzluğu laneti. Filmin başından beri yatırım yaptığı şiirselliği sürdürse şahane olabilecek filminin el frenini istemeden çekmiş. Hayal gücünün zorlandığı, yumuşak, romantik, rüya gibi bir sahnenin hemen arkasından 1960 Amerikasına dönüp gerçekçi bir tonla kafaların kopması, yanakların delinmesi gibi gidip gelmeler izleyicinin derinleşmesini engellemiş. Bence bu oyunu oynamak için Del Toro'nun kazandığının yanında verdiği şey çok fazla; düpedüz kötü bir alışveriş bu.

Tonla oynamak her zaman riskli; ancak birbirlerini reddetmeyen tonlar doğru ağırlıkla dağıtıldıklarında, filmlere hareket kazandırabiliyorlar- mesela Pan’ın Labirenti bu oyunun çalıştığı bir örnek. Tonla oynamanın filmi büyüttüğü filmlere filmekimi’nden bir örnek de Üç Billboard, Ebbing Çıkışı Missouri. Bu zor oyun tutmadı mı; ton uyumsuzluğu filmi kolayca lanetliyor ve film inandırıcılık sorunu yaşayabiliyor. 1saat59dakika. #filmekimi

Puan:

Siz ne Düşünüyorsunuz? Filmle ilgili tartışma sayfasına ulaşmak için tıklayınız. 

Çok seslilik her zaman daha iyi!